ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ : ਇੱਕ ਕਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ

39. ਇੱਕ ਕਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ

ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਮੂਲ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਹੈ। ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਸਵਰੂਪ ਅਤੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਵਿਖਿਆਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੂਲ–ਮੰਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਮੂਲ ਮੰਤਰਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ:

ੴ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰੁ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਅਜੂਨੀ ਸੈਭੰ ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥

ੴ (ਇੱਕ ਓਅੰਕਾਰ) : ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੈ, ਉਸ ਵਰਗਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਉਹ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇੱਕ ਰਸ ਵਿਆਪਕ ਹੈ।
ਸਤਿਨਾਮੁ : ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਸਥਾਈ ਅਸਤੀਤਵ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਅਟਲ ਹੈ।
ਕਰਤਾ : ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਪੁਰਖੁ : ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਸ ਵਿਆਪਕ ਹੈ।
ਨਿਰਭਉ : ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਨਿਰਵੈਰੁ : ਉਸਦੀ ਕਿਸੇ ਵਲੋਂ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ : ਉਹ ਕਾਲ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਮੂਰਤੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਲੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹੈ।
ਅਜੂਨੀ : ਉਹ ਯੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਉਹ ਨਾਹੀਂ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਹੀਂ ਮਰਦਾ ਹੈ।
ਸੈਭੰ : ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ, ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਹੈ।
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ : ਅਜਿਹਾ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਮੰਗਲਾਚਰਣ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਪੂਰਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਲਘੂ ਸਵਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੂਲਮੰਤਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਾਰਣ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜੀਵ ਜੇਕਰ ਈਸ਼ਵਰ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਲਵੇਗਾ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ‘ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰ’ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਚਖੰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ "ਬੇਗਮਪੁਰਾ" ਬੰਣ ਜਾਵੇਗਾ।





				SHARE

				39. ਇੱਕ ਕਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਮੂਲ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਹੈ। ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਸਵਰੂਪ ਅਤੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਵਿਖਿਆਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੂਲ–ਮੰਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਮੂਲ ਮੰਤਰਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ: ੴ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰੁ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਅਜੂਨੀ ਸੈਭੰ ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ੴ (ਇੱਕ ਓਅੰਕਾਰ) : ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੈ, ਉਸ ਵਰਗਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਉਹ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇੱਕ ਰਸ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਸਤਿਨਾਮੁ : ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਸਥਾਈ ਅਸਤੀਤਵ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਅਟਲ ਹੈ। ਕਰਤਾ : ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪੁਰਖੁ : ਉਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਬਣਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਸ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਨਿਰਭਉ : ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਿਰਵੈਰੁ : ਉਸਦੀ ਕਿਸੇ ਵਲੋਂ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ : ਉਹ ਕਾਲ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਮੂਰਤੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਲੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹੈ। ਅਜੂਨੀ : ਉਹ ਯੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਉਹ ਨਾਹੀਂ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਹੀਂ ਮਰਦਾ ਹੈ। ਸੈਭੰ : ਉਸਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ, ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਹੈ। ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ : ਅਜਿਹਾ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਗਲਾਚਰਣ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਪੂਰਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਲਘੂ ਸਵਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੂਲਮੰਤਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਾਰਣ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜੀਵ ਜੇਕਰ ਈਸ਼ਵਰ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਲਵੇਗਾ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ‘ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰ’ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਚਖੰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ "ਬੇਗਮਪੁਰਾ" ਬੰਣ ਜਾਵੇਗਾ।

		SHARE